14 MAART 2021, 14.30 uur: ‘De keerzijde van liefde’
Dostojevski Kwartet met strijkkwartetten van Rachmaninov, Janacek en Schumann

Programma

S. Rachmaninov:         Strijkkwartet nr. 1
L. Janáček:                  Strijkkwartet nr. 2 ‘Intieme brieven’

Pauze

R. Schumann:              Selectie liederen (arr. voor strijkkwartet)
R. Schumann:              Strijkkwartet nr. 3 in A, op. 41 nr. 3

———————————————————————-

De keerzijde van liefde

In ‘De keerzijde van liefde’ laat het Dostojevski Kwartet een verklanking van de bewogen liefdeslevens van componisten horen. Toen Clara op tournee was, miste de pas getrouwde Robert Schumann haar zo vreselijk dat hij zijn gemis omzette in het hoogromantische derde strijkkwartet. Het strijkkwartet, waarin hij regelmatig op muzikale wijze naar haar verwijst, deed hij cadeau aan zijn geliefde voor haar 23e verjaardag. De liederen die hij componeerde bezingen vaak de liefde, maar ook de grilligheid daarvan. Rachmaninovs grote liefde was Natalya Satina, maar dit werd niet geaccepteerd omdat de twee geliefden volle nicht en neef van elkaar waren. In het jaar dat hij introk bij zijn tante en de liefde tussen Rachmaninov en zijn nicht opbloeide, schreef hij zijn eerste strijkkwartet met daarin een prachtige Romance. Janáčeks strijkkwartet ‘Intieme brieven’ is een muzikaal dagboek waarin hij zijn liefde voor Kamila verklankt. Hoewel Janáček en Kamila allebei getrouwd waren (met een ander), schreven ze elkaar 700 liefdesbrieven waarin zij beschreven hoezeer ze naar elkaar verlangden.

Dostojevski Kwartet. Foto: Tess Photography
Dostojevski Kwartet

Het Dostojevski Kwartet is een veelbelovend strijkkwartet dat wordt geprezen om haar energieke en bevlogen samenspel. Het kwartet werd in 2014 opgericht door de musici Charlotte Basalo Vazquez en Julia Kleinsmann (viool), Lisa Eggen (altviool) en Emma Kroon (cello). In de tijd dat ze samen zijn, gaf het Dostojevski Kwartet concerten in o.a. het Concertgebouw Amsterdam, De Doelen, het Muziekgebouw aan het IJ en als onderdeel van verschillende kamermuziekseries in heel Nederland.

Dostojevski Kwartet. Foto: Tess Photography

Ze speelden op (inter)nationale festivals waaronder het Grachtenfestival, Internationaal Kamermuziekfestival Utrecht, Festival de Quatuors à cordes en Pays de Fayence en de Strijkkwartet Biënnale Amsterdam. Verder waren ze te gast bij AVRO Spiegelzaal, Opium op 4 en Podium Witteman. Het kwartet werkte samen met o.a. het Doelen Kwartet, Dudok Kwartet en cellist Denis Brott.

Het strijkkwartet volgde lessen bij o.a. Dmitri Ferschtman, Eberhard Feltz, Luc-Marie Aguera en Marc Danel. Vanaf najaar 2016 studeren zij als kwartet aan het Conservatorium van Amsterdam en de Nederlandse Strijkkwartet Academie. Ook volgden zij een tweejarig coachingstraject bij het Quatuor Danel, opgezet in samenwerking met TivoliVredenburg.
Charlotte, Julia, Lisa en Emma zijn allen bruikleners bij het Nationaal Muziekinstrumenten Fonds.

18 APRIL 2021, 14.30 uur: ‘Om in de overwinning te geloven’
Solo door actrice Thirsa van Til

Deze voorstelling van actrice Thirsa van Til gaat over twee vrouwen: over Traudl Junge, de persoonlijke secretaresse van Adolf Hitler, en over Truus Menger, een verzetsheldin uit Haarlem die samen met Hannie Schaft vocht tegen de Duitse bezetter in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog.  De verhalen van beide vrouwen in een en dezelfde oorlog worden naast elkaar gespeeld. Dit gebeurt in een chronologische vertelling waarin per jaar de ervaringen van beide vrouwen worden belicht. Zo accepteert Traudl in 1942 de baan als persoonlijke secretaresse van Adolf Hitler en sluit Truus zich in datzelfde jaar aan bij het georganiseerde verzet in Haarlem. De voorstelling is gebaseerd op interviews en de autobiografieën van beide vrouwen. Traudl Junge schreef ‘Tot het laatste uur’, waar ook de film ‘Der Untergang’ van Oliver Hirschbiegel op is gebaseerd. Truus Menger schreef ‘Toen niet, nu niet, nooit’.

Thirsa van Til. Foto: André Weima

Solovoorstelling

Deze solovoorstelling vertelt hoe en waarom de vrouwen hun positie tijdens de oorlog hebben verworven en hoe deze beladen tijd hun leven na 1945 heeft beïnvloed. Traudl handelde in het Duitsland van die tijd als een goede burger; ze stelde niet teveel vragen, werkte erg hard en ging er van uit dat de man die aan de macht was, Adolf Hitler, het beste voor had met Duitsland en Europa. Truus daarentegen groeide op in een communistisch gezin; verzet tegen de zittende regering was haar met de paplepel ingegoten. In de ogen van vele Nederlanders, maar zeker in de ogen van de zittende regering behoorde zij tot een groep gevaarlijke burgers die snel de mond gesnoerd moest worden. Ze tornde aan de toen heersende normen van de Nederlandse politiek en werd als uitschot beschouwd. Tijdens de oorlog sloot ze zich aan bij een georganiseerde verzetsgroep en nam de wapens op. Truus heeft eigenhandig vele mensen vermoord, nazi’s en verraders. Er waren in haar tijd weinig mensen die haar als een goede burger beschouwden. Immers; in Nederland neem je het recht niet in eigen hand, wat er ook gebeurt. En zeker niet als vrouw.

Wat zou jij doen?

De geschiedenis heeft de positie van beide vrouwen herschreven; inmiddels wordt Truus Menger gezien als ‘heldin’. Ze wordt overal ontvangen met open armen omdat ze Nederland met gevaar voor eigen leven heeft beschermd tegen de bezetter. Traudl Junge is in 2002 in eenzaamheid gestorven. In de jaren na de oorlog werd zij van jong, naïef, hardwerkende Duitse vrouw omgedoopt tot huichelaarster die haar ogen heeft gesloten voor het leed van miljoenen mensen. Deze omkering stelt ons de vraag; wanneer ben je een goede burger? Wanneer zijn de keuzes die je maakt de juiste en is het mogelijk om deze keuzes in een groter perspectief te zien dan de tijd waarin je leeft? Een van de belangrijkste vragen die de voorstelling oproept bij het publiek is: Wat zou jij doen?

Thirsa van Til

Thirsa van Til is geboren in Hoogeveen in 1986 en volgde toneellessen bij SCALA (Gina Palstra) in De Tamboer toen ze 6 jaar oud was. Op haar twaalfde werd ze aangenomen bij de Noordelingen (Vooropleiding Theaterschool) in Groningen waar ze tot haar achttiende lessen heeft gevolgd. Inmiddels woont ze in Amsterdam en heeft ze de toneelschool afgerond. Ze werkt als professioneel actrice voor verschillende theater-film en televisie producties.  Daarnaast schrijft ze theatervoorstellingen. Onder meer 1984 naar het boek van George Orwell voor theatergroep Urban Myth en Alice in Financial Land voor het Amsterdamse Bos Theater.