BEATRICE VAN DER POEL

“Ontroerende teksten, maar ook lyrisch en recht voor z’n raap, vol scherpe melancholie. Beatrice heeft een warme sensuele stem en een vanzelfsprekende dictie. Ze schuwt het experiment niet en combineert pop, jazz en soul met het Nederlandstalige lied. Met haar lapsteel-gitaar op haar schoot zingt ze de polder-blues zo bedwelmend dat ze je bij de keel grijpt en niet meer los laat.” (NRC)

Foto: Jaap Reedijk

Langzaam Los

Beatrice draait al een tijdje mee in het muzieklandschap: ze zong in bands als Many More (2e plaats Grote Prijs van Nederland ’85) Fishhospital, Beeswamp, Miss Bee Spoiled & the Lotus club, Corrie en de Grote Brokken, Swampsisters. Na een samenwerking met Maarten van Roozendaal en Bob Fosko op de Parade dook ze in de Nederlandse taal.

In 2006 verscheen het album Langzaam Los met oa. gitarist René van Barneveld, Wouter Planteijdt, Martijn Bosman, Zapp string quartet, Rob Stoop e.a. Hierop ook het duet Langzaam Los met Maarten Van Roozendaal die ook de tekst van Oude Liefde Stinkt aanleverde.

Haar 2e soloalbum Hard en Hoofd in 2009 is geproduceerd door Jakob Klaasse. Het lied Doof Licht is een samenwerking met Paul de Munnik en Mijn Spel schreef Beatrice samen met gitarist/zanger Marcel de Groot met wie ze later een muzikaal duo vormt.

Na drie theatertournee ‘s, een luisterboek met Thomas Verbogt (Het Toeval Dat geluk Heet) en een succesvolle tournee met Marcel de Groot (Voor we verder gaan) bracht ze Heelhuids uit. Gitarist Tim Eijmaal zorgde voor de sfeervolle arrangementen, de zeventiger jaren Soul-sound à la Al Green vermengd met New Wave invloeden of een 40 jaren nachtclub jazz sfeer. Ook Mellotron en strijkers ontbreken niet. Op dit album eigen composities en samenwerking met o.a. de dichters Jean Pierre Rawie en F. Starik en Caroline Ligthart.

Beatrice maakte de bewerkingen van beroemde songs van Nick Cave – Where the Wild Roses Grow, Kris Kristofferson – Help Me Make It Through The Night en een bluesy ode aan souldiva Etta James met de Nederlandse vertaling van At Last.

“Zie en hoor mijn liedjes aan als een schilderijtje; kleuren, sferen en ineens een harde scherpe penseelstreek. Of het nu groot verdriet, boosheid, geluk of verlangen is, ik start bij één zin en een paar akkoorden op gitaar en vandaaruit ontstaat een heel verhaal. In die zin ben ik een soort Nederlandstalige chansonnière; ik vertaal emotie naar een lied en draag dat uit. Maar dan vanuit een Blues en Soul traditie”.

Electric Lady

Foto: Andy Doornhein

Met het programma Electric Lady brengt Beatrice een hallucinerende ode aan Jimi Hendrix die in 2015 precies 45 jaar geleden overleed. Ze bewerkte en vertaalde stukken van Hendrix tot verrassend sensuele en psychedelische klank-poëzie.

“Op jonge leeftijd al was ik gefascineerd door Hendrix die de zwarte Blues deed versmelten met Soul en Rock. Ik was als door bliksem getroffen door zijn extraverte podiumpresentatie en zijn virtuoze gitaarspel. De overweldigende sound en zijn performance zijn nog steeds uniek en van invloed op de hedendaagse rock. Het idee om iets met dit fenomeen te doen bleef maar door mijn hoofd spoken, maar het mocht niet gewoon naspelen zijn maar moest een Nederlandstalig eerbetoon worden.” aldus van der Poel.

Electric Lady ging in oktober 2015  in première in De Kleine Komedie in Amsterdam. Thomas Verbogt schreef de backstage-teksten. In 2016 verscheen ook de dubbel EP Electric Lady met 6 eigen songs geïnspireerd op het werk en leven van Hendrix en 3 vertaalde hits van Hendrix. Ook is er een USB “stikkie” verkrijgbaar met de liveopnames.

Electric Lady ontving lovende recensies van Volkskrant****  Parool**** NRC***.

Montere Weemoed

Aanleiding is de literaire voorstelling die ze samen maakte met auteur Thomas Verbogt (o.a. nominatie Libris prijs). Alle teksten en muziek zijn geschreven door Beatrice zelf, op gitaar of op haar lapsteel uit 1936. Met uitzondering van het gedicht PLAS van de overleden dichter en tv presentator Wim Brands waar ze de muziek voor schreef. Gitarist Tim Eijmaal arrangeerde, mixte en produceerde. Verder werkten mee bassist Thijs vermeulen, drummer Daniel van Dalen en pianist Marcus Olgers. Uitgebracht in december 2017 in eigen beheer op het label MG.

Beatrice is naast zangeres/songwriter ook stem-actrice. Ze leest luisterboeken voor van o.a. Hans en Wim Faber – Anne, Kroniek van een Zoektocht, Astrid Holleeder – Judas / Dagboek van een getuige, diverse boeken van Liane Moriarty,  Nicci French, Simone van der Vlugt, Saskia Noort, Diana Gabaldon, Astrid Lindgren. Voor John Green – Een Weeffout In Onze Sterren ontving ze de Luisterboek Award voor het beste luisterboek van 2015.

THOMAS VERBOGT

Schrijver Thomas Verbogt werd in 1952 geboren in Nijmegen, waar hij Nederlandse taal- en letterkunde studeerde aan de Katholieke Universiteit Nijmegen. In 1981 debuteerde hij met een verhalenbundel, De feestavond, en sindsdien publiceerde hij al meer dan dertig (!) romans. Ruim genoeg leesvoer voor fans van Thomas Verbogt!

Ondanks zijn zeer ruime oeuvre werd Thomas Verbogt pas op zijn 63ste genomineerd voor de Libris Literatuurprijs, voor zijn roman Als de winter voorbij is (2015), waarin Thomas Verbogt met dezelfde autobiografische inslag als in zijn nieuwe roman reflecteert over de grote thema’s in het leven, in het bijzonder dat van de herinnering. Andere recente romans – allemaal verschenen bij Nieuw Amsterdam –, zijn Hoe alles moest beginnen (2017), Kleur van geluk (2015) en Zo gaan die dingen (2013).

Foto: Amke

Thomas Verbogt is een fulltime schrijver, maar Verbogt schrijft niet alleen romans. In het interview spraken we hem over zijn dagelijkse column voor de Gelderlander. Dat is de regionale krant van regio Nijmegen, zijn geboortestreek waarmee hij nog steeds grote voeling heeft, ook al verhuisde hij al meer dan twintig jaar geleden naar Amsterdam. Zijn column vindt je terug op de site van de Gelderlander, maar ook op de site van Thomas Verbogt zelf, die dagelijks geüpdatet wordt.

Thomas Verbogt is algemeen bekend als grote Kuifje-kenner. Hij heeft een kast vol Kuifje-memorabilia in zijn huis, waar hij dagelijks naar kijkt voordat hij begint te schrijven. In De Groene Amsterdammer staat zelfs een kort interview waarin de schrijver het énkel over Kuifje heeft.

In Als je de stilte ziet komen veel muzikale referenties terug, en dan voornamelijk naar Bob Dylan. Thomas Verbogt is dan ook een groot muziekliefhebber. Meer nog: Verbogt presenteert elke zaterdagavond het radioprogramma My Generation op 40andup, een zender gericht op luisteraars boven de veertig jaar. Tussen elf en twaalf ’s avond gidst de zoete stem van Thomas Verbogt je door de mooiste muziek van vroeger.

Recensie Als je de stilte ziet (Het Parool, 28 februari 2020, Dries Muus)

Is Thomas Verbogt weleens negatief besproken? Bestaan er vernietigende Verbogt-romanrecensies? Hij debuteerde in 1981, heeft veel en regelmatig gepubliceerd, maar er schiet niet meteen een voorbeeld van een afbrandstuk te binnen, en het zou hoe dan ook zeldzaam zijn: al jaren worden zijn romans en verhalenbundels op zijn minst welwillend, soms lovend ontvangen. Een kalme stroom van kritische successen. En sinds zijn nominatie voor de Libris Literatuurprijs in 2016 lijken Verbogts boeken ook een iets groter publiek te bereiken. Dat zegt iets over de constante kwaliteit van zijn werk, maar ook over het soort romans dat hij schrijft. Hoewel ze vaak hele levens beslaan, en grote, sensationele gebeurtenissen bevatten, zijn het in zekere zin kleine romans. Introspectief. Genuanceerd. Licht en toegankelijk, maar alles­behalve oppervlakkig.

Verbogt doet geen grote, stellige claims over Onze Levens of Het Menselijk Tekort. Hij leidt zijn hoofdpersonen – en de lezer – wel naar grote inzichten, naar het begin van een verzoening met diepe trauma’s, maar de gang daar naartoe is zo staps­gewijs, zo tastend ook, dat de alledaagse wijsheid heel subtiel tot je doordringt.

Vanzelfsprekend soepel

Het zijn, met andere woorden, romans die niet snel op weerstand stuiten, of luidruchtige reacties en heftige stellingnames teweegbrengen. En dan is er nog, inderdaad, de kwaliteit. Daar kun je bij Verbogt amper omheen. Zijn zinnen zijn vanzelfsprekend soepel – op een spaarzame houterige dialoog of een net iets te gewild poëtische overpeinzing na. Zijn zinnen lópen lekker, vrijwel allemaal, en zijn alinea’s zitten vol onnadrukkelijk mooie observaties. Zijn toon is fijn, een rustig zoekend ritme, en in de verte zwelt een nauwelijks weggedrukte spanning langzaam aan.

Dat geldt ook voor Als je de stilte ziet. De hoofdpersoon is een toneelschrijver van midden zestig. Een typische Verbogtfiguur, die leeft in een meestal prettige eenzaamheid. Eigen baas, mild succesvol, zonder grote zekerheden, laat staan burgerlijke zekerheden. Een wat schuchtere man met een grote verwondering over alles wat hij om zich heen ziet, alles wat hij voelt en maar niet kan vastgrijpen. ‘Tobber’ is niet het juiste woord: te somber. ‘Denker’ ook niet: te analytisch.

Wat de hoofdpersoon vrijwel constant doet, zit tussen denken en voelen in, tussen kijken en wegkijken. Het is tegelijkertijd zoeken naar antwoorden en zoeken naar de acceptatie dat er helemaal geen antwoorden zijn – in elk geval geen simpele, en niet op de belangrijke vragen. Zoeken naar de juiste vragen, dat komt misschien nog wel het dichtst in de buurt van wat hij chronisch doet.

Bijna zonder dat je het merkt worden de overpeinzingen, het tasten naar betekenis, gecombineerd met een geheimzinnig, mysterieus verhaal. Suspense is bij Thomas Verbogt nooit ver weg, en er zijn weinig schrijvers die introspectie en plot, meerdere soorten raadsels, zo vanzelfsprekend weten te verenigen.

Diep doorvoeld verzet

Is er dan, op de paar mindere zinnen na, niks serieus aan te merken op Als je de stilte ziet? Weinig, in elk geval. Hoogstens kun je kanttekeningen plaatsen bij de vrouwelijke personages. Die zijn iets te inwisselbaar, iets te veel een type ook: artistiek, mysterieus, ongebonden, net niet zweverig wijs. Ze doen soms aan als tot personage gecamoufleerde levenslessen aan de hoofdpersoon.

Maar dat is alleen bij vlagen storend, en valt in het niet bij wat de roman op bijna elke pagina wél is: rijk en wijs, inzichtelijk, ontroerend, spannend. Misschien is het trouwens niet helemaal waar dat Verbogt geen standpunt inneemt. Zoals al zijn beste werk kun je Als je de stilte ziet zien als een hartstochtelijk, diep doorvoeld verzet tegen onverschilligheid. Een overtuigend, schitterend bewijs dat alles, álles ertoe doet.

Foto: Bob Bronshoff